Anasayfa
Publications
Paz Şub. 13, 2022 8:13 pm tarafından 
*
*
#OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON SEKİZİNCİ DERS#
*
ALANCA DİL BİLGİSİ EK-E AĞAÇ VE BİTKİLER
1. БÆЛÆСТÆ AĞAÇLAR
акыаци akhasi akasya
æхсæль æxşælı ardıç
æхсæр æxşær fındık
бæрз bærj huş ağacı
бæрæзе, фæдæгыд bæræjye, fædæğd mürver
гæдьбæлас gædıbælaş kavak
дзæлв zælv çimen, çim
донхæрис donxæriş salkımsöğüt
заз jaj porsuk ağacı
кæрз kærj dişbudak
кæркмисьндзæг kærkmişınzæg dikenli
кащтан kaştan kestane
лавр lavr defne
мьртгæ mırtgæ kartopu ağacı
нæзь næjı çam -
ньмæткыуь nımætkhuı соцыи şoshi köknar
сусхыæд şuşqæd ıhlamur
сьвьлдз şıvılz karaağaç
тæгæр tægær akçaağaç
тæрс tærş çınar
талм talm karaağaç
тулдз tulz meşe
тьрть tırtı sarıçalı, amberbaris
уагыьль uağılı yaban gülü meyvesi
уисхыæд uişqæd akçaağaç, basit akça ağaç
фатхæд fatxæd gürgen
фæдæгыд, бæрæзе fædæğd, bæræjye mürver
фæрв færv kızılağaç
хæрис xæriş söğüt
хыæдь дьргытæ qædı dırğtæ ağaç meyvesi
хыарман qarman karaağaç
цыуй shuy dişbudak, üvez
цыьльнæг shılınæg süpürgelik
шесæ çyeşæ kayın
2. КУЛЭТУРОН ДЬРГЫБÆЛÆСТÆ KÜLTÜR AĞAÇ MEYVELERİ
алтыами althami şeftali
æхсьнцыь æxşınshı bir erik, çitlembik
бал bal kiraz
гранат(æ) granat(æ) nar
давон dabon mürdümeriği
какон kakon çakal eriği, yaban eriği
какон сьндз kakon şınz yaban eriği dikeni, akdiken; süpürgeotu
кæрдо kærdo armut
курага kuraga kayısı
кыомси khomşi ayva
кыæбьpттæг khæbırttæg kuş kirazı
легэуи (легэви) lyeğui (lyeğvi) incir
мандарин mandarin mandalina.
малycæг maluşæg kardelen (çiçeği).
мæнæргыь mænærğı ahududu(ağaççileği)
неси nyeşi kavun
сæнæфсир şænæfşir üzüm
тута tuta dut
фæткыуь fætkhuı elma
харбьз xarbıj karpuz
хыалгыæн qalğæn bektaşi üzümleri
хыæддаг кæрдо qæddag kærdo yaban armut
хыæддаг фæткыуь qæddag fætkhuı yaban elma
цьм sım kızılcık
шьлауи çılaui erik
3. ХÆРЬНÆН БÆЗГÆ КÆРДÆДЖЬТÆ, ГАГАТÆ, УИДÆГТÆ
YENECEK SEBZELER, MEYVELER, KÖKLER
æрвдидинæг ærvdidinæg peygamberçiçeği
æрдзæcьфoн ærzæşıfon civanperçemi
æрcньx ærşnıx ayı pençesi
æртæсьфон ærtæşıfon üç yapraklı yonca
æрцьxыæд ærsıqæd dulavratotu
æрьскыæф ærışkhæf yaban çileği
æxсьнæн æxşınæn ayçiçeği; güne bakan
æхсьрæг æxşıræg sütleğen
басгæрдæг başgærdæg mercanköşk
бæлтæрна bæltærna hardal
бæрæзe bæræjye mürver, mürver ağacı
битыьнa bithına nane
булкы bulkh turp
бьрц bırs karabiber
голмaндзь golmanzı ıspanak
джеджджьн cyeccın geyikotu
джитыри cithri salatalık, hıyar
дзедьр zyedır böğürtlen
дзьндзалæг zınzalæg çoban kese kazı
дудгæ dudgæ su teresi
зæххыæдyp jæxqædur fasulye, yeşil fasulye, çalıfasulyesi -
кæрог kærog картоф kartof patates
куьcьфтæг kışıftæg kabak, balkabağı, helvacı kabağı
кыабуска khabuşka lahana
лебæда lyebæda kara pazı, kazayağı
маргариткæ margaritkæ koyungözü, margrit, papatya.
мæймæ булкы mæymæ bulkh bahçe turp
мæнтæг mæntæg dulavratotu
мæцкыуь mæskhuı kırmızı yaban mersini
нас naş kabak нурь nurı sarımsak
пыамидор phamidor domates
пьсьра pışıra ısırgan otu -
сæнк гæнгæль şænk gængælı саунæмьг şaunæmıg yaban mersini
стыæлха şthælxa hindiba
сьхсь şıxşı böğürtlen çalısı
тоблахы toblaq тутурхан tuturxan acırga,
at turp
уьрьдзь uırızı havuç
хохаг хыæдур xoxag qædur nohut, bezelye
хуьмæллæг xuımællæg şerbetçiotu
хуьрхæг xuırxæg kuzukulağı
хуьскыæл xuışkhæl yerelması
хыæдур qædur fasulye
хыæдьндз qædınz soğan
хыонтхора qontxora dereotu, rezene
хыьцыь qıshı tere, suteresi
цæвæгхос sævægxoş hindibası
цæхæра sæxæra pancar
цьвзь sıvjı biber
4. КÆРДÆДЖЬТÆ SEBZELER
æртæсьфон ærtæşıfon yonca
бæгэа bæğa ebegümeci
бурæгыæд buræğæd akdiken, gövem eriği, geyik dikeni
бурдидин(æг) burdidin(æg) düğünçiçeği
гæдидьмæг gædidımæg sıradan bitki
гæрзæхсæн gærjæxşæn yabani ot
гвоздикæ gvojdikæ karanfil.
даришини dariçini karanfil.
дьз-дьзаг, дьзаг dıj-dıjag, dıjag gelincik, afyon, haşhaş
джyт cut hint keneviri, jüt
джеджджьн cyeccın geyik otu
дзала zala saz
дзaлa xoc zala xoş sazlı ot, sazlık
дзæгы-дзæгыгæнæг zæğ-zæğgænæg gelincik, haşhaş tohumu
дзæнгæpæгoй zængærægoy unutmabeni çiçeği
дзæyxгæpдæг zæuxgærdæg çim
дзæxæpa, цæxæpa zæxæra, sæxæra sebze, yeşillik
дзедьр, дзeдьpæг (дзeдьpджьтæ) zyedır, zyedıræg böğürtlen
жасмин jaşmin yasemin çiçeği
женэ-щенэ jyenh-şyenh jinsen çiçek
зaйæгoй I jayægoy bitki, nebat
залгыæд jalğæd açalya
залмьсьф jalmışıf dulavratotu
ириc iriş süsen çiçeği, iris
ишыи içhi dul kadın otu, dulavratotu, arakaytun, kel otu
кæндьс kændiş henbane кабашoк kabaçok sakızkabağı.
каршькыаx karçıkhax ökse otu, tavukayağı
кунжут kunjut susam
куьдзæxcьpæг kuızæxşıræg sütleğen
кыaппa-кыyппa khappa-khuppa yabani hindiba, karahindiba
кыæбила khæbila pistil, havaneli, mısır çiçeği
кыæпь khæpı kefir
кыæрцгæнæг khærsgænæg çançiçeği, çadırçiçeği
кыoзo khojo mantar
кыyьмбьл khuımbıl yumru kökler, kök bitkisi
кыусбьн khuşbın benç, benci, benbane.
лавр-бал lavr-bal taflan
ландьщ landış inciçiçeği
лæcьф læşıf adaçayı
лæджирттæг læcirttæg Arnavut darısı, karabuğday
лебæда lyebæda yabani ot, yabani bitki, arsız bitki, kara pazı, kaz yemi, kazayağı
львдзæг lıvzæg gündüzsefası, kahkaha çiçeği, çit sarmaşığı
уанцыьль uanshılı мæгыæлдa mæğælda karamuk, karamuğu
мæймæ булкы mæymæ bulkh turp, bahçe turpu
фугæ fugæ ağu ağacı
Хæмьць рихи усь Хамьца Xæmısı riği uşı Xamısa хæфcькыаx xæfşıkhax düğün çiçeği
хыамьл qamıl kamış
хыоло qolo kuzukulağı
хыæз qæj şeker kamışı
хыоппæг qoppæg zambak
хыумбала qumbala цæхæрайь кыуьмбьл sæxærayı khuımbıl pancar
цил папоротник sil paporotnik eğreltiotu
цыамалæг shamalæg kedi otu
цыæхснаг кæрдæг shæxşnag kærdæg yemlik
5. ХОРТÆ XORTÆ TAHILLAR/HUBUBATLAR
еуу yeuu darı
лæджирттæг læncirttæg karabuğday
мæнæу mænæu buğday
нартхор nartxor mısır
пьрьндз pırınz pirinç
сьсджь şışcı yulaf
хлепа xlyepa çavdar
xор xor tahıl
хыæбæрхор qæbærxor arpa
хыуьдаль quıdalı arpa
*
*
*
#OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON SEKİZİNCİ DERS#
*
ALANCA DİL BİLGİSİ EK-E AĞAÇ VE BİTKİLER
1. БÆЛÆСТÆ AĞAÇLAR
акыаци akhasi akasya
æхсæль æxşælı ardıç
æхсæр æxşær fındık
бæрз bærj huş ağacı
бæрæзе, фæдæгыд bæræjye, fædæğd mürver
гæдьбæлас gædıbælaş kavak
дзæлв zælv çimen, çim
донхæрис donxæriş salkımsöğüt
заз jaj porsuk ağacı
кæрз kærj dişbudak
кæркмисьндзæг kærkmişınzæg dikenli
кащтан kaştan kestane
лавр lavr defne
мьртгæ mırtgæ kartopu ağacı
нæзь næjı çam -
ньмæткыуь nımætkhuı соцыи şoshi köknar
сусхыæд şuşqæd ıhlamur
сьвьлдз şıvılz karaağaç
тæгæр tægær akçaağaç
тæрс tærş çınar
талм talm karaağaç
тулдз tulz meşe
тьрть tırtı sarıçalı, amberbaris
уагыьль uağılı yaban gülü meyvesi
уисхыæд uişqæd akçaağaç, basit akça ağaç
фатхæд fatxæd gürgen
фæдæгыд, бæрæзе fædæğd, bæræjye mürver
фæрв færv kızılağaç
хæрис xæriş söğüt
хыæдь дьргытæ qædı dırğtæ ağaç meyvesi
хыарман qarman karaağaç
цыуй shuy dişbudak, üvez
цыьльнæг shılınæg süpürgelik
шесæ çyeşæ kayın
2. КУЛЭТУРОН ДЬРГЫБÆЛÆСТÆ KÜLTÜR AĞAÇ MEYVELERİ
алтыами althami şeftali
æхсьнцыь æxşınshı bir erik, çitlembik
бал bal kiraz
гранат(æ) granat(æ) nar
давон dabon mürdümeriği
какон kakon çakal eriği, yaban eriği
какон сьндз kakon şınz yaban eriği dikeni, akdiken; süpürgeotu
кæрдо kærdo armut
курага kuraga kayısı
кыомси khomşi ayva
кыæбьpттæг khæbırttæg kuş kirazı
легэуи (легэви) lyeğui (lyeğvi) incir
мандарин mandarin mandalina.
малycæг maluşæg kardelen (çiçeği).
мæнæргыь mænærğı ahududu(ağaççileği)
неси nyeşi kavun
сæнæфсир şænæfşir üzüm
тута tuta dut
фæткыуь fætkhuı elma
харбьз xarbıj karpuz
хыалгыæн qalğæn bektaşi üzümleri
хыæддаг кæрдо qæddag kærdo yaban armut
хыæддаг фæткыуь qæddag fætkhuı yaban elma
цьм sım kızılcık
шьлауи çılaui erik
3. ХÆРЬНÆН БÆЗГÆ КÆРДÆДЖЬТÆ, ГАГАТÆ, УИДÆГТÆ
YENECEK SEBZELER, MEYVELER, KÖKLER
æрвдидинæг ærvdidinæg peygamberçiçeği
æрдзæcьфoн ærzæşıfon civanperçemi
æрcньx ærşnıx ayı pençesi
æртæсьфон ærtæşıfon üç yapraklı yonca
æрцьxыæд ærsıqæd dulavratotu
æрьскыæф ærışkhæf yaban çileği
æxсьнæн æxşınæn ayçiçeği; güne bakan
æхсьрæг æxşıræg sütleğen
басгæрдæг başgærdæg mercanköşk
бæлтæрна bæltærna hardal
бæрæзe bæræjye mürver, mürver ağacı
битыьнa bithına nane
булкы bulkh turp
бьрц bırs karabiber
голмaндзь golmanzı ıspanak
джеджджьн cyeccın geyikotu
джитыри cithri salatalık, hıyar
дзедьр zyedır böğürtlen
дзьндзалæг zınzalæg çoban kese kazı
дудгæ dudgæ su teresi
зæххыæдyp jæxqædur fasulye, yeşil fasulye, çalıfasulyesi -
кæрог kærog картоф kartof patates
куьcьфтæг kışıftæg kabak, balkabağı, helvacı kabağı
кыабуска khabuşka lahana
лебæда lyebæda kara pazı, kazayağı
маргариткæ margaritkæ koyungözü, margrit, papatya.
мæймæ булкы mæymæ bulkh bahçe turp
мæнтæг mæntæg dulavratotu
мæцкыуь mæskhuı kırmızı yaban mersini
нас naş kabak нурь nurı sarımsak
пыамидор phamidor domates
пьсьра pışıra ısırgan otu -
сæнк гæнгæль şænk gængælı саунæмьг şaunæmıg yaban mersini
стыæлха şthælxa hindiba
сьхсь şıxşı böğürtlen çalısı
тоблахы toblaq тутурхан tuturxan acırga,
at turp
уьрьдзь uırızı havuç
хохаг хыæдур xoxag qædur nohut, bezelye
хуьмæллæг xuımællæg şerbetçiotu
хуьрхæг xuırxæg kuzukulağı
хуьскыæл xuışkhæl yerelması
хыæдур qædur fasulye
хыæдьндз qædınz soğan
хыонтхора qontxora dereotu, rezene
хыьцыь qıshı tere, suteresi
цæвæгхос sævægxoş hindibası
цæхæра sæxæra pancar
цьвзь sıvjı biber
4. КÆРДÆДЖЬТÆ SEBZELER
æртæсьфон ærtæşıfon yonca
бæгэа bæğa ebegümeci
бурæгыæд buræğæd akdiken, gövem eriği, geyik dikeni
бурдидин(æг) burdidin(æg) düğünçiçeği
гæдидьмæг gædidımæg sıradan bitki
гæрзæхсæн gærjæxşæn yabani ot
гвоздикæ gvojdikæ karanfil.
даришини dariçini karanfil.
дьз-дьзаг, дьзаг dıj-dıjag, dıjag gelincik, afyon, haşhaş
джyт cut hint keneviri, jüt
джеджджьн cyeccın geyik otu
дзала zala saz
дзaлa xoc zala xoş sazlı ot, sazlık
дзæгы-дзæгыгæнæг zæğ-zæğgænæg gelincik, haşhaş tohumu
дзæнгæpæгoй zængærægoy unutmabeni çiçeği
дзæyxгæpдæг zæuxgærdæg çim
дзæxæpa, цæxæpa zæxæra, sæxæra sebze, yeşillik
дзедьр, дзeдьpæг (дзeдьpджьтæ) zyedır, zyedıræg böğürtlen
жасмин jaşmin yasemin çiçeği
женэ-щенэ jyenh-şyenh jinsen çiçek
зaйæгoй I jayægoy bitki, nebat
залгыæд jalğæd açalya
залмьсьф jalmışıf dulavratotu
ириc iriş süsen çiçeği, iris
ишыи içhi dul kadın otu, dulavratotu, arakaytun, kel otu
кæндьс kændiş henbane кабашoк kabaçok sakızkabağı.
каршькыаx karçıkhax ökse otu, tavukayağı
кунжут kunjut susam
куьдзæxcьpæг kuızæxşıræg sütleğen
кыaппa-кыyппa khappa-khuppa yabani hindiba, karahindiba
кыæбила khæbila pistil, havaneli, mısır çiçeği
кыæпь khæpı kefir
кыæрцгæнæг khærsgænæg çançiçeği, çadırçiçeği
кыoзo khojo mantar
кыyьмбьл khuımbıl yumru kökler, kök bitkisi
кыусбьн khuşbın benç, benci, benbane.
лавр-бал lavr-bal taflan
ландьщ landış inciçiçeği
лæcьф læşıf adaçayı
лæджирттæг læcirttæg Arnavut darısı, karabuğday
лебæда lyebæda yabani ot, yabani bitki, arsız bitki, kara pazı, kaz yemi, kazayağı
львдзæг lıvzæg gündüzsefası, kahkaha çiçeği, çit sarmaşığı
уанцыьль uanshılı мæгыæлдa mæğælda karamuk, karamuğu
мæймæ булкы mæymæ bulkh turp, bahçe turpu
фугæ fugæ ağu ağacı
Хæмьць рихи усь Хамьца Xæmısı riği uşı Xamısa хæфcькыаx xæfşıkhax düğün çiçeği
хыамьл qamıl kamış
хыоло qolo kuzukulağı
хыæз qæj şeker kamışı
хыоппæг qoppæg zambak
хыумбала qumbala цæхæрайь кыуьмбьл sæxærayı khuımbıl pancar
цил папоротник sil paporotnik eğreltiotu
цыамалæг shamalæg kedi otu
цыæхснаг кæрдæг shæxşnag kærdæg yemlik
5. ХОРТÆ XORTÆ TAHILLAR/HUBUBATLAR
еуу yeuu darı
лæджирттæг læncirttæg karabuğday
мæнæу mænæu buğday
нартхор nartxor mısır
пьрьндз pırınz pirinç
сьсджь şışcı yulaf
хлепа xlyepa çavdar
xор xor tahıl
хыæбæрхор qæbærxor arpa
хыуьдаль quıdalı arpa
*
*
