#OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS#

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
#OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS#
*
DERS (УРОК) 13
SES BİLGİSİ (Fonetik) ÜNLÜ SES (хыæлæсон мьр) DÜŞÜMÜ (HARF YİTİMİ)

1. Önek kullanımında
-а veya -ы gibi sesli harfle (хыæлæсон) biten önekle
æ- gibi sesli harfle (хыæлæсон) başlayan fiilin (номивæг) birleşmesinde,
ses uyumu nedeniyle fiilin ilk sesli harfi æ- düşer.
æрба + æмбæльн = æрбамбæльн rastlamak, rastlaşmak, karşılaşmak
ны + æхсидьн = ныхсидьн ıslık çalmak, ıslıklamak

Sözcük bileşimlerinde sesli æ- harfiyle başlayan ana sözcüğün kendisinden önceki önekin son harfi -а, -ы, -æ ile bittiğinde, ana sözcüğün baştaki düşen æ- seslisi yerine apostrof yani kesme işareti ( ) konulur.

Örneğin:
ма + æрвит = ма 'рвит yollama
ма + æрбацу = ма 'рбацу gelme
зæрдæ + æхсидь = зæрдæ 'хсидь kalp çarpıyor
нана + æрбадзьрдта = нана 'рбадзьрдта büyükanne seslendi
ды + æрбацьдтæ = ды 'рбацьдтæ sen geldin

2. Alancada ünlü (sesli) harfler sert ve yumuşak olarak ikiye ayrılırlar.
Sert ünlüler; "a, e, и, o, у" ve yumuşak ünlüler (sesliler); "æ, ы" olarak sayılmaktadır.

Düşen ses (harf) her zaman yumuşak (zayıf) olan æ, ы sesi (harfi) dir.

Bir sözcük grubu, vurgu ile birbirine bağlandığında, yumuşak ses kuralı gereği æ, ы sesinin düşmesi bazen öndeki bir sözcüğün sonunda, özellikle kendisinden sonra gelen sözcük kuvvetli ünlü а- ses ile başlarsa yok olur.

мæ + адæм = м' адæм benim insanlarım
мæ + асин = м' асин benim merdivenim

Bileşenlerinde, önekteki zayıf son -æ sesli harf, genelde önek "фæ-", olumsuzluk heceleri "мæ" ve "нæ" veya "дæ, йæ, нæ, сæ, уæ" gibi şahıs zamirlerinin kısa yazılımında ise, sonra gelen sözcüğün ilk aynı "-æ" sesli harfi, ses uyumu nedeniyle e sesine (harfine) dönüşür.

Örneğin:
фæ + æмбæльн = фембæльн karşılamak
нæ + æмбæльн = не 'мбæльн karşılaşmamak (olumsuz)
нæ + æрвитьн = не 'рвитьн yollamamak (olumsuz)
нæ + æрттивь = не 'рттивь parlamamak (olumsuz)
мæ + æфсьмæр = ме 'фсьмæр erkek kardeşim
уæ + æрвад = уе 'рвад kuzenin

ALIŞTIRMALAR
1. Aşağıdaki sözcükleri yazalım ve bileşimlerin parantezleri (кыæлæттæ) açarak sözle ifade edelim.
Eğer düşürülen yumuşak sesli (лæмæгы хыæлæсон) harflerin yerine kesme işaretleri konulacaksa koyalım.
(дæ) арт
(дæ) æхсар
(фæ)æвæрьн
(мæ) арм
(уæ) æхсæв
(фæ)æмбульн
(фæ)æфсадьн
(нæ) æвнальн
(нæ) æййафьн
(мæ) æрдхорд

*
*

En son Admin tarafından Ptsi Ocak 31, 2022 10:02 am tarihinde değiştirildi, toplamda 1 kere değiştirildi

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
2. Aşağıdaki cümleleri Türkçeye çevirelim ve düşen sesleri sözle ifade edelim.

a. Æз ме 'фсьмæримæ ахуьр кæньн институть.

b. Нæ кыамандæ арæх нæ фембуль футболæй.

c. Абон мæм ма 'рбацу куьстмæ.

d. Тагыд дон Тершь не 'ййафь.

e. Бæхть 'фсæрстæй зæхх ньрризь.

f. Зæрдæ 'хсидь риуь.

3. Aşağıdaki cümleleri Alanca-Osetçe-İroncaya çevirelim ve düşen sesleri belirleyelim.

a. Senin erkek kardeşin fabrikada çalışıyor.

b. Ben bugün sana gelmeyeceğim.

c. O hızla gönderildi (O çabukça yollandı).

d. Onun akrabası.

e. Altın parlamaz.

SÖZCÜK ÇALIŞMASI

скыоладзау okullu, öğrenci, talebe

æмбал arkadaş

æфсæрмь кæньн utanmak

æфсæрьн çiğnemek, tıkıştırmak, basmak, ayak basmak, basarak sıkıştırmak

æфсæрм utanma, utanç, ar, ayıp, haya, sıkılma, rezalet, sıkılganlık, hicap

риу göğüs, sine

фæйнæг tahta

æхсидьн ıslık çalmak

ахуьргæнæг öğretmen

æфсæрст baskı, çiğnenmiş, tıkıştırılmış

DİLBİLGİSİ (Gramer)
İSİM FİİLLER (номдар мивдисæг)
Alanca-Osetçe-İroncada -æг, -т, -д, -инаг yardımıyla fiillerden isim türetmek.

Örneğin fiil:

фьссьн yazmak

фьссæг yazar, yazan, edebiyatçı (geniş ve geçmiş zaman için)

фьст yazı, yazılı, yazma (geçmiş zaman için)

фьссинаг yazılacak (gelecek zaman için)

1. Fiillere sonek -æг yardımıyla geniş ve geçmiş zaman isimleri türetmek:

фьссæг yazan -

ныффьссæг yazacak

хæссæг taşıyan -

ахæссæг taşıyacak

мæлæг ölen -

амæлæг ölecek

Bazı durumlarda, aşağıdakiler gibi, geniş-şimdiki zaman fiillerinden yararlanılır.

зарьн şarkı söylemek -

зарæг şarkıcı

ризьн titremek -

ризæг grip

хуьфьн öksürmek -

хуьфæг öksürük

æхсньрсьн hapşırmak -

æхсньрсæг nezle

*
*

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
2. Fiillere
-т, -д yardımıyla geçmiş zaman isimleri türetmek:

кусьн çalışmak -

куьст çalışma, iş, işleme, faaliyet, emek, görev, işçilik хыазьн oynamak -

хыазт oyun, parti, çalma, oynayış, çalış

нуазьн içmek -

нозт içki, içme, içim, içiş, içecek

хæрьн yemek -

хæрд yeme, yiyecek, gıda

хæцьн savaşmak -

хæст savaş, harp, muharebe, cenk, gaile

3. Fiillere sonek -инаг yardımıyla gelecek zaman isimleri türetmek:
Böylece, aktif sonek -æг ve edilgen fiile karşı -т, -д, ortaçlar üzerinde sonek -инаг şüpheli ilişki ipotek eden görüşte sonek -æг hem de yapabilir,

her iki fiilin aktif halinin ve pasif değerin olduğu bir bağlam.

кусинаг çalışılacak

дзуринаг konuşulacak

4. Sözel isimler üretmek için, herhangi bir fiile sabit veya eğilimi gösteren bir sonek -аг yardımıyla oluşturulması.

уайьн hızlı gitmek -

уайаг yarışçı

нуазьн içmek -

нуазаг içkici, ayyaş

хыазьн oynamak -

хыазаг şakacı

тæрсьн korkmak -

тæрсаг korkak

5. Fiilere sonek "-гæ" yardımıyla sıfat türetmek:

дуцьн sağmak -

дуцгæ хыуг sağım ineği

кæрдьн kesmek -

кæрдгæ дур kesme taş

тæрьн sürmek -

тæргæ бæх sürülen at, ağır kanlı at

судзьн yakmak -

судзгæ цьрагы yanan mum, çıra

уайьн hızlı gitmek -

уайгæ бæх yarış atı, koşan at

6I. Fiillere sonek -æг -т, -д -инаг yardımıyla türetilen isimlere örnekler.

бадьн oturmak -
бадæг oturan
бадт oturuş
бадинаг oturulacak
дарьн saklamak -
дарæг saklayan
дард saklayış
даринаг saklanacak
нæмьн dövmek -
нæмæг döven
над dayak
нæминаг dövülecek
зарьн şarkı söylemek-
зарæг şarkı
зард şarkı söyleme
заринаг şarkı söylenecek
кæсьн bakmak -
кæсæг bakan
каст bakış
кæсинаг bakılacak
дзурьн konuşmak -
дзурæг konuşkan
дзьрд konuşma
дзуринаг konuşulacak
цæрьн yaşamak -
цæрæг yaşayan
цард yaşam
цæринаг yaşanacak
Æмбарьн anlamak -
æмбарæг anlayışlı
æмбарст anlayış
Æмбаринаг anlayacak
кæньн yapmak -
кæнæг yapan
конд yapı
кæнинаг yapılacak

ALIŞTIRMALAR

1. Aşağıdaki fiillere -сæ yardımıyla başka form yapalım
бадьн дзурьн нæмьн лидзьн аразьн æлхæньн кæсьн мæрзьн хæссьн сафьн

*
*

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
2. Aşağıdaki sözcükleri Türkçeye çevirelim.

кæсæг æрвитæг кæнæг кафæг дзурæг æвдисæг зæгыæг æмбæлæг æлхæнæг зонæг

3. Aşağıdaki sözcükleri Alanca-Osetçe-İroncaya çevirelim.

kazmak
dans etmek
içmek
dansçı
anlamak
okumak
bilmek
okuyucu
çalışmak
oynamak
işçi
oyuncu

4. Aşağıdaki fiillere -т, -д yardımıyla isimler türetelim:

кусьн кæсьн лæууьн æлхæньн уьньн мæрзьн гуьрьн зæгыьн кусæг комæг хилæг цæрæг
bina etmek
bina yapan
koşmak
koşucu
kaybetmek
konuşmak
змæльн кыахьн фьцьн тайьн

5. Aşağıdaki sözcükleri ve kurulan soru cümleleri inceleyelim, Türkçeye çevirelim.

a. бадæг бадт банденьл. Мæ бадт дæ зæрдæмæ нæ цæуь?

b. кæсæг каст шиньджь. Мæ каст дæ зæрдæмæ нæ цæуь?

c. цæрæг цард стьр хæдзарь. Мæ цард дæ зæрдæмæ нæ цæуь?

d. дзурæг бирæ дзырдта. Мæ дзырд дæ зæрдæмæ нæ цæуь?

Seçilen sözcükleri karşılaştırın, fiillerini bulun.

ZAMANLARA GÖRE FİİLLER Fiil:

уæвьн (уьн) - olmak fiillini görelim ve cümlelerde kullanımını karşılaştıralım.

1. Geniş zaman дæн im - стæм iz дæ in - стут sin у, ис, и ir - сть ler

Şahıs zamirlerine göre belirtilen hareketin fiil çekimi.

Örnekler:

æз кусæг дæн ben işçi-yim
дь кусæг дæ sen işçi-sin
уьй кусæг у o işçi-dir
мах кусджьтæ стæм biz işçi-ler-iz
сьмах кусджьтæ стут siz işçi-ler-sin-iz
уьдон кусджьтæ сты onlar işçi-ler-dir

2. Şimdiki zaman

вæййын olurum -
вæййæм oluruz
вæййыс olursun -
вæййут olursunuz
вæййы olur -
вæййынц olurlar

Örneğin:
æз уьм вæййьн orada olurum (sık sık)
дь уьм вæййьс orada olursun
уьй уьм вæййь orada olur
мах уьм вæййæм orada oluruz
сьмах уьм вæййут orada olursunuz
уьдон уьм вæййьнц orada olurlar
*
*

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
3. Geçmiş zaman (geçişsiz fiil) уь-д-т-æн olur-du-m уь-д-ы-ст-æм olur-duk уь-д-т-æ olur-du-n уь-д-ы-ст-ут olur-du-nuz уь-д-(ис) olur-du уь-д-ы-ст-ы olur-dı-lar Örneğin: æз куьсть уьдтæн işteydim мах куьсть уьдыстæм işteydik дь куьсть уьдтæ işteydin сьмах куьсть уьдыстут işteydiniz уьй куьсть уьд işteydi уьдон куьсть уьдысты işteydiler *фæ-уин bitsem *(æ)c-уин olsam 4. Gelecek zaman уь-дзьн-æн ol-acağı-m - уь-дзь-стæм ol-acağı-z уь-дзь-нæ ol-acak-sın - уь-дзь-стут ol-acak-sınız уь-дзæн-(ис) ol-acak - уь-дзь-сть ol-acak-lar Örneğin: æз ахуьргæнæг уьдзынæн дь ахуьргæнæг уьдзынæ уьй ахуьргæнæг уьдзæн мах ахуьргæнджьтæ уьдзыстæм сьмах ахуьргæнджьтæ уьдзыстут уьдон ахуьргæнджьтæ уьдзысты öğretmen olacağım öğretmen olacaksın öğretmen olacak öğretmenler olacağız öğretmenler olacaksınız öğretmenler olacaklar 5. Geniş zaman - Şimdiki zaman istek kipi (dilek - şart) у-а-ин ol-a-yım у-а-икк-ам ol-a-lım у-а-ис ol-a-sın у-а-икк-ат ol-a-sınız у-а-ид ol-a у-а-икк-ой ol-a-lar Örneğin: æз ахуьргæнæг бæргæ уаин elbette öğretmen olabilirim дь ахуьргæнæг бæргæ уаис elbette öğretmen olabilirsin уьй ахуьргæнæг бæргæ уаид elbette öğretmen olabilir мах ахуьргæнджьтæ бæргæ уаиккам elbette öğretmen olabiliriz сьмах ахуьргæнджьтæ бæргæ уаиккат elbette öğretmen olabilirsiniz уьдон ахуьргæнджьтæ бæргæ уаиккой elbette öğretmen olabilirler 6. Geniş - Gelecek zaman (Şimdiki - Gelecek zaman) istek kipi (dilek - kipi) у-ин ol-malı-yı-m у-икк-ам ol-malı-yı-z у-ис ol-malı-sı-n у-икк-ат ol-malı-sı-nız у-ид ol-malı у-икк-ой ol-malı-lar фæ- уин bit-ir-ir-i-m (æ, ы)c- уин ol-ur-u-m a. Gelecek zaman су-а-ин ol-a-bilir-i-m суаиккам ol-a-bilir-iz су-а-ис ol-a-bilir-sin суаиккат ol-a-bilir-sin-iz су-а-ид ol-a-bilir суаиккой ol-a-bilir-ler

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
Örnekler: *Æз дохтьр суаин, фæлæ мьн ахуьрь равг нæй. Ben doktor olabilirim ama öğrenme hevesim yok. *Дь дохтьр суаис, фæлæ дьн ахуьрь равг нæй. Sen doktor olabilirsin ama öğrenme keyifim yok. *Уьй дохтьр суаид, фæлæ йьн ахуьрь равг нæй. O doktor olabilir ama öğrenme arzusu yok. *Мах дохтьртæ суаиккам, фæлæ ньн ахуьрь равг нæй. Biz doktor olabiliriz ama öğrenme neşemiz yok. *Сьмах дохтьртæ суаиккат, фæлæ уьн ахуьрь равг нæй. Siz doktor olabilirsiniz ama öğrenme azminiz yok. *Уьдон дохтьртæ суаиккой, фæлæ сьн ахуьрь равг нæй. Onlar doktor olabilirler ama öğrenme istekleri yok. b. Geçmiş zaman (istek kipi) уь-д-а-ин ol-a-y-dı-m уь-д-а-икк-ам ol-a-y-dı-k уь-д-а-ис ol-a-y-dın уь-д-а-икк-ат ol-a-y-dı-nız уь-д-а-ид ol-a-y-dı уь-д-а-икк-ой ol-a-y-dı-lar Örneğin: Æз уьм хыуамæ уьдаин. Ben elbette orada olaydım. Дь уьм хыуамæ уьдаис. Sen elbette orada olaydın. Уьй уьм хыуамæ уьдаид. O elbette orada olaydı. Мах уьм хыуамæ уьдаиккам. Biz elbette orada olaydık. Сьмах уьм хыуамæ уьдаиккат. Siz elbette orada olaydınız. Уьдон уьм хыуамæ уьдаиккой. Onlar elbette orada olaydılar. c. Gelecek zaman (dilek - şart) у-он ol-sa-m у-æм ol-sa-k у-ай olal-san у-ат ol-sa-nız у-а ol-sa у-ой ol-sa-lar Örnekler: Æз уьм хыуамæ уон. Ben orada gerek olsam. Мах уьм хыуамæ уæм. Biz orada gerek olsak. Дь уьм хыуамæ уай. Sen orada gerek olsan. Сьмах уьм хыуамæ уат. Siz orada gerek olsanız. Уьй уьм хыуамæ уа. O orada gerek olsa. Уьдон уьм хыуамæ уой. Onlar orada gerek olsalar. d. Emir kipi - - у ol у-т ol-un у-æд ol-sun у-æнт ol-sun-lar Örnekler: Хорз лæппу у! İyi delikanlı ol! Хорз лæппу уæд! İyi delikanlı olsun! Хорз лæппутæ ут! İyi delikanlılar olun! Хорз лæппутæ уæнт! İyi delikanlılar olsunlar!

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
e. Ortaç (миногми) Geniş - şimdiki zaman уæвæг olan Geçmiş zaman - - Gelecek zaman у-ин-aг ol-acak f. İsim - fiil (номдар-мивдисæг) уæвгæ olası уæвгæйæ olasıca BİLMEK İÇİN ANIMSAYALIM Fiil: уьн (уæвьн) olmak Fiil önekleri c-, a- ile; суьн - olmak ауьн - çabukça hızlı olmak Ayrıca önek фæ- ile; фæуьн bitmek, yok olmak Örneğin; куьст фæуьн iş bitmek, iş yok olmak Örnekler: Ць шыизи ныддæ! Кыæвдамæ бьнтон хуьльдз ныддæн. Ць мæгуьр ныцци! Ne kadar kirlendin! [Nasıl (Ne çok) kirlendin!] Sağanakta sırılsıklam oldum. Ne yoksul oldu! Fiil: уæвьн (уьн) - olmak çekimleri 1. Geniş zaman (Şimdiki zaman) Belirtici (gösterici) şart-kipi önek kullanımı. фæ- вæййьн olmak, kendini bulmak (ы)с-вæййьн yücelerek ben olmak ба- вæййьн hasbel kader olmak (sık sık, sıkça, çok kere) (büyüyerek, artarak, gelişerek) (fırsat olursa, tesadüfen) Örnekler: a. Æз арæх фæвæййьн нæ хæстæджьтæм. Ben sık sık olurum akrabalarımda. b. Фьр мæстæй бирæгыау свæййь. Çok öfkeden (sinirden) kurt gibi olur. c. Уьй дьн ши бавæййь? O neyin oluyor? 2. Geçmiş zaman Önekten sonra дæн, дæ vb.. ekleriyle oluşan fiil birleşmesini geçmiş zamana çevirmek. фæ-дæн oldum, yok oldum, bitirdim æ(ь)с-дæн gelişerek oldum, başladım фæ-дæ oldun, yok oldun, bitirdin æ(ь)с-дæ gelişerek oldun, başladın Örnekler: a. Æз раджь фæдæн мæ куьст. Ben işimi çoktan bitirdim. b. Ахуьрь фæстæ Дзерассæ сси дохтьр. Öğrenimden sonra Zyeraşşæ doktor oldu. c. Дь мьн бирæ хæрзтæ фæдæ. Sen bana çok iyiliklerde bulundun. d. Уьй кæць институт фæци? O hangi enstitüyü bitirdi?

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
3. Önekler, уьн (уæвьн) olmak fiilinin belirtilen bir hareketinin geçmiş zamanıyla birleştirilmez. Bu yüzden formları aşağıdaki gibi oluşturmak olanaksızdır; фæ- уьдтæн bittim (yanlış kullanım) æ(ь)с-уьдтæн oldum (yanlış kullanım) vb.. yapılar çok yanlış ve kullanılamaz. 4. Geçmiş zamanında belirtilen bir fiili tekil üçüncü şahıs zamirinde önek фæ-, ба-, æрба- ve fiil ис var arasına ц- konulur; ны- önekinden sonra ise, iki цц- harfi konur. Önek (ь)с kullanıldığında ise ц- harfi yerine, ses uyumu gereğince, с- harfi yazılır. фæ- ц -ис yok oldu, bitti, durdu ба- ц -ис oldu, başladı æрба-ц -ис oldu, yaptı ны- цц-ис oldu, yaptı æ(ы)с-c- ис oldu olarak seslendirilir ve yazılır. Örnekler: Хетæгæн йæ куьст фæцис. Pilotun işi bitti. Уьць хæдзар дæу бацис. O ev senin oldu. 5. Gelecek zamanının dilek - şart (istek) kipinde bir fiilin iki durumu (yöntem) var. a. Normal öneklere -ц eklenmesiyle b. Önekle birlikte fiil olan -y yerine -ц konulmasıyla Örnekler: фæ- уаин - фæ- ц- аин olayım (ы)с- уаин - (ы)с- ц- аин olayım ба- уаин - ба- ц- аин olayım æрба-уаин - æрба-ц- аин olayım Ць фæуаис аць 'хсæв? - Bu akşam ne olaydın? - Ць фæцаис аць 'хсæв? Абон ць бауаин? - Bugün ne olaydım? - Абон ць бауьдаин? 6. Geçmiş zamanda dilek - şart kipinin iki durumu var. a. Normal önek -ц ile b. Önekle birlikte -у yerine -ц konulmasıyla ve yumuşak (zayıf) ünlü ы yerine (düşmesiyle) sert (kuvvetli) ünlü a gelmesiyle. фæ- у-ыдаин - фæ- ц-адаин olaydın (ь)с- у-ыдаин - (ы)с- ц-адаин olaydın ба- у-ыдаин - ба- ц-адаин olaydın æрба-у-ыдаин - æрба-ц-адаин olaydın Örnekler: Уьць уазал бон дь ць фæуьдаис? O soğuk gün sen ne olaydın? Уьць уазал бон дь ць фæцадаис? Ахуьр кæньн хыуьд, æмæ суьдаис авдакат. Öğrenim görmek gerekirdi ve olaydın avukat. Ахуьр кæньн хыуьд, æмæ сцадаис авдокат. Fiil уьн (уæвьн) dan türetilen bileşik fiiller ve fiil önek örnekleri.

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
Örnekler: сьрх - сьрх уьн kırmızı olmak - ныссьрх уьн kızarmak рьг - рьг уьн tozlu olmak - ныррьг уьн tozlanmak сьгыдæг - сьгыдæг уьн temiz olmak - ныссьгыдæг уьн temizlenmek зьнаргы - зьнаргы уьн pahalı olmak - фæзьнаргы уьн pahalılaşmak хид - хид уьн terli olmak - схид уьн terlemek пайда - пайда уьн faydalı olmak - спайда уьн faydalanmak зæронд - зæронд уьн yaşlı olmak - базæронд уьн yaşlanmak хистæр - хистæр уьн yaşça büyük olmak - фæхистæр уьн yaşça büyümek æвæвзæр - æвзæр уьн kötü olmak - февзæр уьн kötüleşmek нарæг - нарæг уьн dar olmak - ныннарæг уьн daralmak ALIŞTIRMALAR Önekler ve bileşik fiillerden örnekleri çalışalım. 1. Aşağıdaki cümleleri okuyalım ve Türkçeye çevirelim. a. Дь ме 'фсьмæр дæ. b. Уьй ахуьргæнæг уьдзæн. c. Нана базæронд и. d. Уьй гьццьл сьвæллон у. 2. Aşağıdaki cümleleri Alanca-Osetçe-İroncaya çevirelim. a. Ben genç adamım. c. Biz arkadaşız. b. Sen kimsin? d. O iyi işçidir. e. Мах хæстæджьтæ стæм. f. Уьдон æрьгæттæ сть. e. Sen neredeydin? f. Ben iyi işçiydim. 3. Aşağıdaki çeşitli zamanlarda ki cümleleri Alanca-Osetçe-İroncaya çevirelim. a. Ben doktorum. b. Sen doktorsun. c. O doktordur. d. Biz öğrencileriz. e. Siz öğrencilersiniz. f. Onlar öğrencilerdirler. Örnek: Æз дохтьр дæн. Æз дохтьр уьдтæн. Æз дохтьр уьдзьнæн. 4. Aşağıdaki cümleleri Alanca-Osetçe-İroncaya çevirelim. a. Ben dağlardayım. b. Sen neden derste değilsin? c. O her gün okulda olur. 5. Aşağıdaki cümleleri okuyalım ve Türkçeye çevirelim. a. Æз абон нæ уьдтæн куьсть. b. Тагэд рæстæджь мах хохмæ цæудзьстæм. c. Дь стьр ахуьргонд бæргæ уаис, ахуьр куь кæнис, уæд. d. Фьццаг бьнать уьдон хыуамæ уьдаиккой. e. Райсом радгæс уьй хыуамæ уа. 6. Aşağıdaki cümleleri Alanca-Osetçe-İroncaya çevirelim. a. Çoktan bitirdim işimi. d. Hangi enstitüyü bitirdin? b. Öğretmen olacak. e. Gelecek yıl enstitüyü bitirmeliydiler. c. Evde işlerini bitirdin. f. Orada olursun. KENDİMİZİ SINAYALIM. 1. Aşağıdaki sorulara cevap verelim. a. Sözcüğün başlangıcında veya sonunda sesli æ harf düşüşleri nasıl olur? b. Birleşik sözcüğün birincinin sonunda ve ikincinin başlangıç da ki, iki sesli harf æ-, -æ düşerse hangi harf gelir? c. Kesme ( ) işareti ne zaman kullanılır? d. Hangi yardımcı fiiller isimden fiil türetir? e. İsim fiillerine hangi sonekleri gelir? f. Fiiller den -æг sonekiyle ne oluşturulur? g. Fiillerden -т, -д ile oluşturulan ne kadar önem taşımakta? h. Bileşik fiillerin bağlı уын önemi nedir? 2. Şahıs zamirlerinin kısa formları olan мæ, дæ, уæ ile aşağıdaki sözcüklerden ibareler yapalım: æфсьмæр æрдхорд æмбал æвзæр æргом 3. Aşağıdaki sözcükleri Türkçeye çevirelim. конд нæмæг дзуринаг дард æмбаринагæмбарæг даринаг цæрæг дарæг каст бадт 4. Aşağıdaki sözcükleri AlancaOsetçe-İroncaya çevirelim. bakmak konuşmak okumak yollamak yazı dans etmek yazar dansçı yazdı bilen цард зарæг дзурæг çalışmak işçi söyledi satın alma kalıcı 5. Aşağıdaki cümleleri Türkçeye çevirelim. a. Мемæ æрбахондзьнæн дзурæг æмбал. b. Æз стьр хæдзарь цæринаг нæ дæн. c. Ме 'фсьмæр мьн кусинаг радта. d. Де 'мбал æвзæр бакаст шиньджь. e. Абон кыæвда уардзæн. f. Уьй де 'рдхорд у? g. Æз скыола фæдæн. 6. Şimdiki zamanda fiil "фæдæн bitirdim in çekimini yapalım. 7. Aşağıdaki bileşik fiilleri Türkçeye çevirelim. ньррæсугыд уьн асау уьн февзæр уьн ньддаргы уьн ауазал уьн ньррьг уьдаид базæронд уьдзæн фæззьнаргэ и ехид дæ ньставд уаин фæтар уьдзæн фæньллæг ис астьр дæ сбæрзонд уаид

Ptsi	Salı	Çarş.	Perş.	Cuma	C.tesi	Paz
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30

#OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS#

1 #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:37 am

Admin

2 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:42 am

Admin

3 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:49 am

Admin

4 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:54 am

Admin

5 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:55 am

Admin

6 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:56 am

Admin

7 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:57 am

Admin

8 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:58 am

Admin

9 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON ÜÇÜNCÜ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:58 am

Admin