*
*
DERS (УРОК) 3 SES BİLGİSİ (Fonetik) Sesli harf (ünlü, хыæлæсон) Æ æ (Æ æ), alçak orta sesli; fakat genel olarak a nın çıktığı yerin daha önünden çıkar.
Türkçe olarak kesin karşılığı yoktur. Sadece kesin olan Türkçedeki a, ı, e arası bir ses (мьр) olup bazı durumlarda vurgusuz olarak söylenen Türkçe a, bazen ı veya e ile bağlanabilir. Başta da belirttiğimiz gibi bu harf (дамгыæ) önden ve daha uzun olarak çıkar ve daha nitelikseldir.
*
Örneğin:
*
кад kad saygı
кæд kæd ne zaman
сар şar dert(tasa)
сæр şær baş(kafa)
уад uad oda
уæд uæd o zaman
аз aj yaş(yıl)
æз æj ben
*
1. Aşağıdaki Æ æ (Æ æ) ile ilgili sözcükleri (дзьрд) okuyalım. æнæ ænæ olmaksızın(onsuz) дæс dæş on (10)
*
a. Aşağıdaki harf bileşimlerini (вазьгджьн дамгыæ) okuyalım. Doğru söylemeye а ve æ ayrımına dikkat edelim.
*
ба ba
бæ bæ
ва va
вæ væ
да da
дæ dæ
на na
нæ næ
ма ma
мæ mæ
ра ra
pæ ræ
фа fa
фæ fæ
*
b. Aşağıdaki "а" ve "æ" ayrımına dikkat ederek sözcükleri okuyalım.
*
кæд kæd ne zaman
лæппу læppu delikanlı
гæдь gædı kedi
уæд uæd o zaman
аходæн axodæn kahvaltı
фæндаг fændag yol
кæрæф kæræf kıtlık(afet)
*
2. Aşağıdaki sözcükleri okuyalım.
*
кæд kæd ne zaman
гæдь gædı kedi
кæрæф kæræf kıtlık (afet)
уæд uæd o zaman
лæг læg erkek (adam)
лæппу læppu delikanlı
аходæн axodæn kahvaltı
фæндаг fændag yol
*
3. Harf (дамгыæ) з j, с ş ; ünsüz (æмхыæлæсон) з j harfi ile Rusça ж ve Türkçe j, yine ünsüz с harfi ile Rusça щ ve Türkçe ş sesleri hemen hemen aynı okunur.
*
Aşağıdaki çalışmaları yapalım.
*
a. Aşağıdaki з j ile с ş içeren sözcükleri okuyalım.
*
зьмæг jımæg kış
зоньн jonın bilmek
стыол ştol masa сахат şaxat saat æз æj ben фос foş mal(hayvan)
*
b. Aşağıdaki sözcükleri okuyalım, з j ile ж j ve с ş ile щ ş hemen hemen aynı seslendirildiğine dikkat edelim.
*
[з] зарьн jarın şarkı söylemek
[c] саби şabi bebek [з+ аразьн arajın düzenlemek [с+ кæсьн kæşın okumak
[ж] журнал jurnal dergi [ш+ машинæ maşine makine [ж+ абажур abajur abajur
[ш] шифер şifyer şifre
*
*
*
DERS (УРОК) 3 SES BİLGİSİ (Fonetik) Sesli harf (ünlü, хыæлæсон) Æ æ (Æ æ), alçak orta sesli; fakat genel olarak a nın çıktığı yerin daha önünden çıkar.
Türkçe olarak kesin karşılığı yoktur. Sadece kesin olan Türkçedeki a, ı, e arası bir ses (мьр) olup bazı durumlarda vurgusuz olarak söylenen Türkçe a, bazen ı veya e ile bağlanabilir. Başta da belirttiğimiz gibi bu harf (дамгыæ) önden ve daha uzun olarak çıkar ve daha nitelikseldir.
*
Örneğin:
*
кад kad saygı
кæд kæd ne zaman
сар şar dert(tasa)
сæр şær baş(kafa)
уад uad oda
уæд uæd o zaman
аз aj yaş(yıl)
æз æj ben
*
1. Aşağıdaki Æ æ (Æ æ) ile ilgili sözcükleri (дзьрд) okuyalım. æнæ ænæ olmaksızın(onsuz) дæс dæş on (10)
*
a. Aşağıdaki harf bileşimlerini (вазьгджьн дамгыæ) okuyalım. Doğru söylemeye а ve æ ayrımına dikkat edelim.
*
ба ba
бæ bæ
ва va
вæ væ
да da
дæ dæ
на na
нæ næ
ма ma
мæ mæ
ра ra
pæ ræ
фа fa
фæ fæ
*
b. Aşağıdaki "а" ve "æ" ayrımına dikkat ederek sözcükleri okuyalım.
*
кæд kæd ne zaman
лæппу læppu delikanlı
гæдь gædı kedi
уæд uæd o zaman
аходæн axodæn kahvaltı
фæндаг fændag yol
кæрæф kæræf kıtlık(afet)
*
2. Aşağıdaki sözcükleri okuyalım.
*
кæд kæd ne zaman
гæдь gædı kedi
кæрæф kæræf kıtlık (afet)
уæд uæd o zaman
лæг læg erkek (adam)
лæппу læppu delikanlı
аходæн axodæn kahvaltı
фæндаг fændag yol
*
3. Harf (дамгыæ) з j, с ş ; ünsüz (æмхыæлæсон) з j harfi ile Rusça ж ve Türkçe j, yine ünsüz с harfi ile Rusça щ ve Türkçe ş sesleri hemen hemen aynı okunur.
*
Aşağıdaki çalışmaları yapalım.
*
a. Aşağıdaki з j ile с ş içeren sözcükleri okuyalım.
*
зьмæг jımæg kış
зоньн jonın bilmek
стыол ştol masa сахат şaxat saat æз æj ben фос foş mal(hayvan)
*
b. Aşağıdaki sözcükleri okuyalım, з j ile ж j ve с ş ile щ ş hemen hemen aynı seslendirildiğine dikkat edelim.
*
[з] зарьн jarın şarkı söylemek
[c] саби şabi bebek [з+ аразьн arajın düzenlemek [с+ кæсьн kæşın okumak
[ж] журнал jurnal dergi [ш+ машинæ maşine makine [ж+ абажур abajur abajur
[ш] шифер şifyer şifre
*
*