#OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS#

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
#OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS#
*
DERS (УРОК) 12 DİL BİLGİSİ (Gramer)
İSİMDEN TÜRETİLMİŞ BİLEŞİK FİİLLER (вазьгджьн мивдисæг)
1. İsimden türetilmiş fiiller (bileşik fiiller, вазьгджьн мивдисæг);
isimin sonuna
кæньн - yapmak,
лacьн - çekmek (yapmak)
veya
уæвьн (уьн) - olmak gibi bir yardımcı fiilin gelmesiyle birleşik iki sözcükten oluşur.

Alan-Oset-İrolar dilinde son derecede yaygındır.

Örneğin:
арфæ - арфæ кæнын dilek - dilemek
ахуьр - ахуьр кæнын öğrenme - öğrenmek
сьгыдæг - сьгэдæг кæнын temiz - temizlemek
ньхас - ньхас кæнын sohbet - sohbet etmek
хыæр - хыæр кæнын bağırma - bağırmak
хыуьдь - хыуьдь кæнын düşünce - düşünmek
иу - иу кæнын bir - bir yapmak, birleştirmek
мæсть - мæсть кæнын sinirli - sinirlenmek, asabı bozmak
рох - рох кæнын unutma - unutmak
хæлæг - хæлæг кæнын imren - imrenmek
дис - дис кæнын şaşma - şaşmak
льг - льг кæнын kesik - kesilmek
дзаг - дзаг кæнын dolu - doldurmak
цин - цин кæнын neşe - neşelenmek, sevinmek
хæццæ - хæццæ кæнын karışık - karışmak
ленк - ленк кæнын yüzme - yüzmek
хыал - хыал кæнын uyanık - uyanmak
æххуьс - æххуьс кæнын yardım - yardım etmek
хыарм - хыарм кæнын sıcak - sıcaklaşmak, ısınmak
xyьм - xyьм кæнын tarla - tarla ekmek, tarla sürmek
xид - xид кæнын ter - terlemek
тy - тy кæнын tükürük - tükürmek
пыa(ба) - пыa(ба) кæнын öpücük - öpmek
хыьдзь - хыьдзь кæнын gıdıklama - gıdıklamak, gıdıklanmak

2. Bir yardımcı fiil (æххьсгæнæг мивдисæг) bazı durumlarda diğer sözcüğün anlamı ile etkilenir.

Örneğin:
дарьн saklamak,
кæсьн bakmak,
марьн öldürmek.
xыьг - хыьг дарьн keder - rahatsız etmek, üzmek
æнхыæлмæ - æнхыæлмæ кæсьн bekleme - beklemek, olmasını istemek
мæстæй - мæстæй марьн sinir - sinirden öldürmek

3. Sık sık bileşik fiiller (вазьгджьн мивдисæг) ve bunların yansımasıyla ilgili sözcükler, başka öneklerle veya başka bir fiilin yardımıyla daha kuvvetli, çabuk, sık vs.. gibi anlamlar kazanır.

Örneğin:
æхситт ıslık;

гæпп atlama, zıplama, sıçrama;

кыæрцц tokat, vurma, şaplak, sille

æхситт - æхситт кæнын - ньхситт кæнын ıslık - ıslık çalmak - keskin ıslıklamak

гæпп - гæпп кæнын - агæпп ласын atlama - atlamak - birden atlamak

кыæрцц - кыæрцц кæнын - нькыкыæрцц ласын vurma - vurmak - ani vurmak
*
*

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
4. Bileşik fiillerin (вазьгджьн мивдисæг) yardımcı fiili (æххьсгæнæг мивдисæг) кæньн yapmak, basit fiiller gibi çekilir ama bileşik fiilin isim sözcüğü sabit kalır.

Örneğin:
æз хыæр кæньн ben bağırırım,
дь хыæр кæньс sen bağırırsın,
уьй хыæр кæнь o bağırır

5. Olumsuzluk önek (разæфтуан):
нæ - ма yok - hayır

Olumsuzluk anlamı verirken fiil köküyle birlikte yardımcı fiil
кæньн yapmak kullanılıyorsa, нæ - ма yok - hayır olumsuz eki fiil kökünün önünde, bileşik fiilde (вазьгджьн мивдисæг) ise yardımcı fiilin (æххьсгæнæг мивдисæг) önünde bulunur.

Örneğin:
нæ кæнь - нæ хыæр кæнь yapmıyor - bağırmıyor
ма кæн - ма дис кæн yapma - hayret etme, şaşırma, endişe etme

Ancak;
кæрдзьн кæньн - нæ кæрдзьн кæнь ekmek yapmak - ekmek yapma (yanlış)
дуар кæньн - ма дуар кæн kapı açmak - kapı açma (yanlış) kullanılmaz.
Doğru kullanımı ise; кæрдзьн кæньн - кæрдзьн нæ кæнь ekmek yapmak - ekmek yapmıyor (olumsuz)
дуар кæньн - дуар ма кæн kapı açmak - kapı açma (olumsuz)

ALIŞTIRMALAR
1. Bir yardımcı fiilin (æххьсгæнæг мивдисæг) кæньн yapmak yardımıyla aşağıdaki sözcüklerden bileşik fiiller (вазьгджьн мивдисæг) oluşturalım:

кад ивар ньв рьг сьгыдæг аргы аргыау даргы зæронд хус

2. Aşağıdaki isim sözcükleri (номдар дзьрд) okuyalım ve bu isimlerle oluşan bileşik fiilleri (вазьгджьн мивдисæг) anımsayalım, yukarıda yaptığımız bileşik fiillerle (вазьгджьн мивдисæг) kıyaslayalım.
льг - kesik
льг кæнын - kesmek
сьгыдæг - temiz
сьгыдæг кæнын - temizlemek, temiz yapmak
хæццæ - karışık хæццæ кæнын - karıştırmak
иу - bir
иу кæнын - birleştirmek, bir yapmak
ленк - yüzme
ленк кæнын - yüzmek
хыæр - bağırma
хыæр кæнын - bağırmak, nara atmak, ses çıkarmak
хыал - uyanma
хыал кæнын - uyandırmak, kibirlenmek
pох - unutma
рох кæнын - unutmak
арфæ - dilek
арфæ кæнын - dilemek, temenni etmek, minnet duymak
хæлæг - imrenme
хæлæг кæнын - imrenmek, özenmek
цин - sevinç
цин кæнын - sevinç duymak, neşelenmek, keyif etmek
мæсть - sinir
мæсть кæнын - sinirlenmek, asabı bozulmak, kızmak
æххуьс - yardım
æххуьс кæнын - yardım etmek
хыарм - ısı(sıcak)
хыарм кæнын - ısıtmak, sıcaklaşmak
дис - hayret
дис кæнын - hayret etmek, endişe etmek, şaşırmak
дзаг - dolu дзаг кæнын - doldurmak
*
*

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
3. Aşağıdaki cümleleri Türkçeye çevirelim.
a. Шьзг сьгыдæг хæдзарь бадь.

b. Шьзг кыустæ сьгыдæг кæнь.

c. Йæ кыæр хыуьсь.

d. Дь мæм ць хыæр кæньс.

e. Саби кæсь бабьзь ленкмæ.

f. Æз нæ зоньн ленк кæньн.

g. Сьвæллæттæ арфæ кæньнц зæронд лæгæн.

h. Дь нæ нæ рох кæньс.

4. Olumsuz bir cümlenin kullanımına dikkat edelim.
Anımsarsak;
olumsuzluk için kullanılan нæ yok, hayır ile
birinci şahıs zamiri çoğulunun bir formunun kısa yazılımı olan нæ bizi, her ikisi aynı okunur ve yazılır.

5. Aşağıdaki cümleleri okuyalım.
Onlardan olumsuz cümleler oluşturalım ve Türkçe ye çevirelim.

a. Дь мæнæн арфæ кæньс.

d. Сьмах мæм мæсть кæнут.

b. Нана кыæбиць кæрдзьн кæнь.

e. Райсомæй сьвæллонь хыал кæндзьнæн.

c. Шьзджьтæ сьгыдæг кæньнц кæрт.

FİİL ÖNEKLERİ (МИВДИСÆГ РАЗÆФТУАН)
Alan-Oset-İron dilinde (æвзaг) kullanılan fiil önekleri (мивдисæг разæфтуан), fiillere (мивдисæг) çeşitlilikte mükemmel ek görünüş sağlar ve önemini bağlar.

Bu Alanca-Osetçe- İronca
öneklerin (разæфтуан) özel özellikleri vardır ve kullanımı yaygındır.
Bunlar, fiilin hareketini içeri veya dışarı doğru yapmasıyla, yine yönü veya yoluyla, aynı zamanda şiddeti, sıklığı, süresiyle ilgilidir;
öznenin veya gözlemcinin (konuşmacının) içerde veya dışarıda oluş konumuyla (durumuyla, pozisyonuyla) ifade ederek kullanılır.

a- gözlemcinin bulunduğu yerden karşı yöne ve yana (çevreye)
fiilin hareket etmesi æр-
gözlemcinin bulunduğu yere; karşı yönden, çevreden, fiilin hemen hareket etmesi æрба-
gözlemcinin bulunduğu yere, çevreye ve içeri, kısa sürede fiilin hareket etmesi æc(ыс)-
gözlemcinin bulunduğu yerden çevreye ve yukarı yönde, fiilin güçlü hareket etmesi ба-
gözlemcinin bulunduğu yerden çevreye ve içeri fiilin hareket etmesi ны(н)- gözlemcinin bulunduğu yerden çevreye fiilin güçlü, dikkatli, uzun hareket etmesi ра- gözlemci tarafına karşı yönden ve yandan fiilin hareket etmesi фæ-
gözlemci tarafına karşı yönden ve yandan fiilin uzun, hızlı, sık hareket etmesi (ы)

с- gözlemcinin aşağıdan veya yukarıdan hareket etme; hızlı, belirsizliği ve aniliğin verir

Örneğin:
Fiil: кæсьн - bakmak, okumak, göz atmak
a- кæсьн içerden dışarı öylesine bakmak
æр- кæсьн kısa süre bakmak
æрба- кæсьн içeri yöne kısa bakınmak
æc(ыс)-кæсьн yukarı güçlü bakmak
ба- кæсьн dışarıdan içeri öylesine bakmak
ра- кæсьн dikkatli inceleyerek bakmak
ны(н)-ккæсьн derinliğine hedefe dikkatli uzun bakmak
фæ- кæсьн uzun süre sık sık bakmak (ы)

с- кæсьн yukarı ve aşağı anlamlı bakmak
*
*

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
Fiil:
цæьн (цьд) - yürümek, gitmek, adım atmak

a- цьд bulunduğu yeri bırakıp gitmek

ра- цьд gözlemcinin bulunduğu yöne çıkıp gelmek

ба- цьд dışardan içeri girmek

æрба-цьд içeri aniden kısa sürede pattadanak gelmek

æр- цьд dışardan aşağı veya yukarı gelmek

ны-ц цьд hedefe güçlü derinliğine dikkatli gitmek

1. Öneklerin (разæфтуан) fiillere yukarıda sayılan özel anlamları eklemeleri biraz çeşitlidir (sürpriz, anında, süre, birden fazla) ve sadece öneklere bağlı olmaz, katıldığı fiillerin anlambilimine de bağlıdır.

2. Önekler ile fiillere sağlanan özel anlamlar, fiilin geçtiği şimdiki, geçmiş ve gelecek zamanla da ( фæ- hariç) önemi bağlantılıdır.

ба- кастæн okudum, göz attım
ны-ффьстон yazdım
ба- кæсдзьнæн okuyacağım, göz atacağım
ны-ффьсдзьнæн yazacağım

Bu öneklerin (разæфтуан), şimdiki zamanda bir fiili etkilediği benzer kullanımını kıyaslamak için Türkçe de: "Azıcık okuyor, biraz gülümsüyor, yeniden azıcık okuyor ve de durmaksızın yazıyor.

İbaresini Alanca-Osetçe-İronca ya çevirdiğimizde:
"ба-кæсь,
ба-худь,
ногæй та
ба-кæсь æмæ та
æнæрьнцойæ фьссь.

ÖNEKLER (РАЗÆФТУАН)
1. Önek (разæфтуан)

a- Önüne geldiği fiilin çabukça, hemen, hızlı, süratli, tez, şıp şak, sık sık; azcık, kısa, çok kısa zamanda; yüzeysel, üstünkörü, yarım yamalak, baştan savma hareket edişin veya yapılışın, yapıldığının ve yapılacağının; gösterimesi, belirtimesi, bilgilendirilmesidir.

Anlatımında gözlemcinin bulunduğu yerden karşı yöne, aksine, tersine ve yana (çevreye) fiilin hareket ettiği, etmesi veya edeceği; içerden dışarı yöne bakış açısı olarak ifade edilir.

а-лæууьд biraz durdu
а-хордта azıcık yemek yedi
а-куьста kısa süre çalıştı
а-куьдта yarım yamalak ağladı
а-цьд çabukça gitti

Örnekler:

a. Зæринæ абон ацьд скыоламæ. Jærinæ bugün okula çabukça gitti.

b. Дь нæ ацьдтæ куьстмæ. Sen işe gitmedin mi.

c. Гьццьл сьвæллон ахордта йæ фæткыуь. Küçük çocuk elmasını azıcık yedi.

2. Önek (разæфтуан) ра- Çok katı, dayanıklı, sağlam, güçlü, önemli hareketi; kesin, hızlı, açık dile getirmek, dışarıda yer almanın bakış açısından kendine doğru hareket, dışarıyı göstermek veya bir tarafa konuşuyor olmak.

pа-цьд geldi (çabukça, beklenmedik şekilde, aniden)

ра-хьзт indi (dışarıda yer almanın bakış açısından, dikkatli)

ра-лæууьд başladı (hızla çabucak)

ра-давта getirdi (alelacele, çabukça aldı getirdi)
*
*

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
Örnekler:

a. Зæринæ рацьд кыласæй. Jærinæ aniden çıkıp geldi sınıftan.

b. Дь нæ рацьдтæ куьстмæ. Sen işe daha gelmedin mi.

c. Ралæууьд уалдзæг. Bahar hızla başladı.

3. Önek (разæфтуан) ба- Çok katı, dayanıklı, sağlam, güçlü, önemli hareketli; kesin, hızlı, açık dile getirmek; daha tam hareketin olduğu anı veya başlamış ve bitmiş hareketin dışarıdan, başkasının bakış açısından anlatımında kullanımı.

ба-хордта yedi ба-хyьдтa dikti

ба-ньзта içti (soğuk içecekler için)

ба-cьгытa yaktı

ба-цьмдта içti (sıcak içecekler için)

ба-pьвтa zayıfladı ба-куьста çalıştı

ба-хyдти güldü, sırıttı

ба-цьд girdi

ба-зapьд şarkı söyledi

ба-хьзт geçti, geldi

ба-ппæрста attı

Fiilin hareketi içerde, dışarıda yer almanın bakış açısından belirttiği çeşitler.

Örnekler:

a. Зæринæ бацьд кыласмæ. Jærinæ sınıfa hızlı girdi.

b. Дь нæ бацьдтæ куьстмæ. Sen işe daha gitmedin mi.

c. Гьццьл сьвæллон бахордта йæ фæткыуь. Küçük çocuk elmasını kesin yedi.

4. Önek (разæфтуан) ны- Yerde bir nokta, tartışma, alma, yerinden hareketi yukarda belirtir ve hem de ifade için özel şiddet kullanılır, hareketin şiddeti (Yukarda yer almanın bakış açısından).

ны-ззарьд şarkı söyledi (bütün sesiyle)

ны-ххудти güldü (kahkaha ile)

ны-ккуьдта ağladı (hıçkıra-hıçkıra, hıçkırmaya başladı)

ны-ррьзти ağırdı, acıdı (şiddetli)

ны-ббаста düğümledi, bağladı (kuvvetli bağladı)

ны-ццьди gitti (zorlukla girdi, ulaştı, vardı)

ны-ххьзти indi (zorlukla)

ны-ббьрьди süründü (zorlukla sokuldu, süzüldü, girdi)

мит ны-yyapьди kar yağdı (çok)

Örnekler:
a. Зæринæ ныццьди кыласмæ. Jærinæ zorlukla ulaştı (vardı, girdi, gitti) sınıfa.

b. Дь нæ ныццьдтæ куьстмæ. Sen işe daha ulaşmadın mı (varmadın mı, gitmedin mı).

c. Гьццьл сьвæллон ныххудти. Küçük çocuk içtenlikle güldü.

5. Önek (разæфтуан) æрба- Fiil önüne gelen bu önek:

a. Fiilin önemini bağlar; цæуьн yürümek, gitmek ;

æрбацæуьн hareketin biteceği yere doğru gelmek, girmek.

b. İçerde yer almanın bakış açısından gösteri hareketi içerde; æрбахизьн girmek üzere olmak, giriş yapmak üzere hareket etmek, inmek üzere olmak.

*
*

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
c. Fiil hızlı gider veya hareket ani, ansızın, beklenmedik ve hızlı hareketi belirtir; bir tarafa konuşuyor olan veya hareketi içerde ve hem de sık sık yer almanın bakış açısından, anili hareketin önemini bağlar ve hızlı hareket eder

æрбамарьн aniden ölmek.

æрба-уади uğradı (çabucak, alelacele, kısa süre, seğirtti (koştu) geldi)

æрба-марди öldü (aniden, beklenmeden)

æрба-дьмдта içti (çarçabuk, alelacele, tütün cinsi içeceği)

æрба-цьд geldi (çarçabuk, alelacele, içerde yer almanın bakış açısından)

æрба-хоста vurdu (çarçabuk, alelacele, takırdattı)

æрба-й-cæфти gözden kayboldu (çarçabuk, alelacele, hemen, yok oldu, ortadan kalktı)

æрба-цыæл иc ezildi (aniden, beklenmeden)

Örnekler:

a. Зæринæ æрбацьд кыласмæ. Jærinæ alelacele sınıfa geldi.

b. Æз æрбацьдтæн куьстæй. Ben işten çarçabuk geldim.

c. Гьццьл сьвæллон æрбахоста дуар. Küçük çocuk kapıyı aniden vurdu (çaldı)

6. Önek (разæфтуан) æр- Aşağı üstten hareketi belirtme, aşağıda yer almanın bakış açısından ve hem de tabii hareket, tekil bir şahsın hareketini verir veya konuşan kişi tarafından görülen hareketin bir anlatımı.

æр-цьд geldi (aşağıda yer almanın bakış açısından)

æр-хьзт indi (aşağıda yer almanın bakış açısından)

æр-бадт oturdu

æр-фьнæй uyudu, uykuya daldı

æр-ласьн taşımak, getirmek, sürüklemek, indirmek (üstten aşağı)

æр-тардта sürdü (üstten aşağı, kovmak)

Örnekler:

a. Зæринæ æрцьд кыласмæ. Jærinæ sınıfa tabii olarak geldi.

b. Дь æрцьдтæ куьстæй. Sen işten mutat olarak geldin.

c. Гьццьл сьвæллон æрхаста фæткыуьтæ. Küçük çocuk elmalar her zamanki gibi getirdi.

7. Önek (разæфтуан) фæ- Uzakta, dinamik fiillerin hızlı ve kısa veya uzun hareketinde veya hareketi tekrarlamada, herhangi bir yönde ve hem de içeride hareketin bir ortaklığını ifade eder.

фæ-льгыди kaçtı (uzağa, uzun soluklu)

фæ-хаста götürdü (uzağa)

фæ-кæсьн okumak (sık sık)

фæ-хыусьн dinlemek (sık sık)

фæ-бадьн oturmak (sık sık, uzun)

фæ-цьдьcть gittiler (uzağa)

фæ-фæндь ister (çok, sık sık)

фæ-зæгыь söyler (sık sık)

фæ-кaлди tökezledi (uzun süre, sürçtü)

фæ-xæцьд kapmak (kısa süre, kavramak)

фæ-pьcти acıdı (uzun süre ağırdı)

фæ-зьлди döndü (çabucak)

*
*

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*
Örnekler:

a. Зæринæ фæцьди скыоламæ. Jærinæ uzun süre gitti okula.

b. Дь абон нæ фæцьдтæ куьстмæ. Sen bugün işe daha gitmedin.

c. Гьццьл сьвæллон фæххордта йæ фæткыуь. Küçük çocuk elmasını uzun soluklu yerdi.

Not: Önek (разæфтуан) фæ-; bileşimin, bir fiilin önemini ve onlara bağladığı bazı sözcük veya sözcüklere katılmak.

Örneğin:

Лæппу фæ-раст. Delikanlı uzağa yöneldi.

Зæринæйь цæсгом фæ-сьрх. Jærinæ nin yüzü çok kızardı.

Xур фæ-кыул. Güneş kısa sürede eğildi (yattı, batmak üzere).

8. Önek (разæфтуан) (æ, ы)

с- Fiillerin hareketi ve hareket etme yer ve yönünü, bir anlamını verir; hareketin gerçekleşmesinden hızlı gider veya doğrudan hareketin başlangıcı, belirsizliği ve hem de aniliğini aşağıdan veya yukarıdan bir anlatımını verir.

æ(ы)с-хьзти tırmandı, çıktı, yükseldi

æ(ы)с-иста kaldırdı æ(ы)

с-рьзтис ağrıdı æ(ы)с-хæць kaldırır, yukarı çeker, destek olur

æ(ы)с-бадь oturur

Örnekler:

a. Зæринæ сцьди скыоламæ. Jærinæ okula geldi.

b. Дь мæм куьстмæ сцьдтæ. Sen bana işle ilgili (iş için) geldin.

c. Гьццьл сьвæллон срьзтис уазалæй. Küçük çocuk soğuktan titredi.

Not: Bileşime, diğer sözcüklere veya sözcüğe katılmakla önek (æ, ы)с- örneğin:

a. Зæринæ интернать схыомьл Jærinæ internetle büyüdü (yatılı okulların önemini anlatır)

b. сæ ньхас сиу onların konuşmaları birleşti. (Hem fikir oldular.)

Not: Önek (ы)c- nin değişken diğer bir türevinin yazım ve telaffuz şekli æ(ы)с- dır.

ALIŞTIRMALAR

1. Aşağıdaki fiilleri okuyalım, önekleri (разæфтуан) inceleyelim, sözcüğü Türkçe ye çevirelim.

æрбацьдтæн æрцьдтæн бацьдтæн ацьдтæн ньццьдтæн сцьдтæн фæцьдтæн æрбадтæн сбадтæн фæбадтæн абадтæн бамбæрстон базоньн бакуьстон

2. Aşağıdaki fiillere - bileşim önekleri ekleyelim.
Kullanımdan önce ve kullanımından sonra öneklerin - bileşimin olduğu sözcüğü kıyaslayalım.

a. Æз цьдтæн скыоламæ.

b. Мах сагытам бæлæстæ.

c. Лæппу тилифонæй дзьрдта.

d. Шьзджьтæ мæрзтой кылась пыол.

e. Саби райсомæй йæ цæсгом ахсадта.

f. Абон урошь Аслан йæ кыух дардта.
*
*

Admin

Admin

Admin (0)

Mesaj Sayısı : 663
Puan : 1671
Teşekkür : 0
Kayıt tarihi : 31/10/21
Yaş : 69
Nerden : caucasıa abkhazia sochı istanbuL

*
*

3. Aşağıdaki cümleleri Türkçeye çevirelim.
a. Мах абон хыæдæй суг æрластам.

b. Райсомæй мит уарьн райдьдта.

c. Изæрæй мæ Хетæг киномæ фæххондзæн.

d. Мæ мад мьн аходæн æрбахаста.

e. Мæ фьд мьн раарфæ кодта.

f. Мæ сьхæгтæ абон хыæумæ ацьдьсть.

4. Aşağıdaki cümleleri ve bileşimleri Alanca-Osetçe-İroncaya çevirelim.
Alan-Oset-İron öneklerinin olduğu cümle ve sözcükte - bileşimi kıyaslayalım:

a. Eve geldim.

f. Otobüsten dışarı çıktım.

b. Benim evden ilerde.

g. Ağaca tırmandım.

c. Eve geldim.

h. Ağaçtan indim.

d. Benim evim var.

i. Oyun düşündüm.

e. Otobüse bindim.

k İnekleri sürdüm.

5. Aşağıdaki sözcükleri kıyaslayalım.
Onların arasında ki farkı açıklayalım.
Бахьзт - æрбахьзт æрбауад - бауад ньххьзт - æрхьзт æруад - ньууад рахьзт - ахьзт ацьд - æрбацьд

SÖZCÜKLERİN KULLANIŞI
Sözcük; yарьн yağmak Fiil yağış geliyor anlamına gelir ve genellikle aşağıdaki birleşik fiillerde kullanılır.

мит уарьн kar yağmak -

абон мит уарь bugün kar yağıyor

кыæвда уарьн yağmur yağmak -

абон кыæвда уарь bugün yağıyor

их уарьн dolu yağmak -

абон их уарь bugün dolu yağıyor

DOĞRULAMA ÇALIŞMALARI

1. Aşağıdaki soruları yanıtlayalım.

a. Hangi fiillere bileşik fiil denir?

b. "Yardımcı fiil" ne ifade ediyor?

c. Yardımcı fiiller hakkında ne biliyorsunuz?

d. Bileşik fiillerin çekimi nasıl yapılır?

e. Önceden herhangi bir fiil reddi birleşik fiiller yerleştirilir?

f. Öneklerle ilgili ne biliyorsunuz?

g. Aynı fiil için ба- ve æрба- öneklerinin kullanımı ne belirler?

h. Hangi yardımcı fiilleri biliyoruz?

2. Aşağıdaki isimlerden bileşik fiiller oluşturalım.

ньхас ахуьр аргы æгыдау парахат аргыау аходæн хыуьдь ньв дзьрд кой хыæр сьрх сау

3. Aşağıdaki sözcükleri Alanca-Osetce-İroncaya çevirelim.
çalışmak
düşünmek
temizlemek
takdir etmek
teşekkür etmek
çekmek
kızgın olmak
konuşmak
birleştirmek
öfkelenmek
karalamak
çizmek
öğrenmek

4. Aşağıdaki sözcük bileşimlerini yazalım, bir öneki fiillere bağlayalım.
Kullanımdan önce ve öneklerin kullanımından sonra değerlerde
bir farkı açıklayalım:

a. Æз куьдтæн.
e. Дь мæм хыæр кодтай?

b. Мах кафтам.

f. Скыоладзау урок ахуьр кодта.

c. Шьзджьтæ мæрзтой.

g. Абон мах хорз куьстам.

d. Нана хæринаг кодта.

5. Aşağıdaki sözcükleri Alanca-Osetçe-İroncaya çevirelim.
koşmak
çabucak
kurtulur
ünite
dışarı
koşmak
öğrenmek
çalışmaya gelmek
oturur
kazanmak
ağlamak gelmek
ılık çalışmak kaçmak taşmak
*
*

Ptsi	Salı	Çarş.	Perş.	Cuma	C.tesi	Paz
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30

#OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS#

1 #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 8:42 am

Admin

2 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 8:52 am

Admin

3 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:00 am

Admin

4 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:10 am

Admin

5 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:14 am

Admin

6 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:18 am

Admin

7 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:22 am

Admin

8 Geri: #OSET ALFABESİ#HARFLER ve OKUNUŞLARI##ON İKİNCİ DERS# Ptsi Ocak 31, 2022 9:30 am

Admin